Jesień i zima przynoszą ze sobą krótkie dni i długie noce, co skutkuje włączaniem lamp rano, po południu i wieczorem. Żyjemy w świecie, w którym światło elektryczne obejmuje nasze życie od świtu do nocy. Ekrany komputerów i telewizorów zwiększają intensywność tego procesu. Jak sztuczne światło wpływa na nasz organizm? Naukowcy ostrzegają, że różne rodzaje światła mogą powodować różne problemy zdrowotne, w tym cukrzycę i depresję.
W niedawnym raporcie Komisji Europejskiej zauważono, że nocne oświetlenie może powodować zaburzenia nastroju, bezsenność i choroby serca. Ważne jest jednak, aby zdawać sobie sprawę, że różne źródła światła mogą powodować różne reakcje w organizmie. Na przykład eksperymenty na chomikach wykazały, że niebieskie światło nocne może powodować depresję, podczas gdy czerwone światło w sypialni może promować dobry sen.
Odkrycia te nie oznaczają, że światło elektryczne jest zasadniczo szkodliwe. Ważne jest, aby odpowiednio zarządzać światłem, włączając je w zależności od sytuacji i pory dnia. Jak wyjaśnia profesor Richard Stevens, ekspert w dziedzinie wpływu światła na zdrowie, "Elektryczność jest stosunkowo nowym dodatkiem do naszego życia, zaledwie około 100 lat temu. Dla organizmu pojawienie się światła po zachodzie słońca jest nienaturalne i zakłóca nasz wewnętrzny zegar biologiczny".
Dobowy zegar biologiczny reguluje hormony, w tym melatoninę, grelinę, insulinę i serotoninę, które z kolei kontrolują apetyt, metabolizm tłuszczów i nastrój. Każda dysregulacja tych hormonów może wpływać na zdrowie i prowadzić do otyłości, cukrzycy, problemów z sercem i depresji.
Ekrany komputerowe, zwłaszcza używane wieczorem, mogą hamować wydzielanie melatoniny, co utrudnia zasypianie. "Niebieskie ekrany" komputerów i tabletów działają również jak budziki, tłumiąc naturalne pragnienie snu.
Niebieskie światło, które jest obecne w wielu źródłach światła, w tym w ekranach komputerów i niektórych lampach, ma fotouszkadzający wpływ na oczy i może zakłócać biorytm organizmu. W związku z tym wieczorem lepiej jest używać zwykłych żarówek niż żarówek energooszczędnych, które również zawierają szkodliwe niebieskie światło.
Podsumowując, ważne jest, aby świadomie zarządzać sztucznym światłem, biorąc pod uwagę jego wpływ na nasze zdrowie i zachowując równowagę między światłem naturalnym a sztucznym. Przestrzeganie regularnego rytmu dobowego i minimalizowanie ekspozycji na szkodliwe światło pomoże utrzymać zdrowy stan fizjologiczny i zapewni wysokiej jakości sen.